บทความวิจัย : การเข้าสู่งานอาสาสมัครและบทบาทของอาสาสมัครในสถานสงเคราะห์เด็กอ่อนพิการ
ทางสมองและปัญญาจังหวัดนนทบุรี

ผู้วิจัย : ชุติมา พิชิตรณชัยกุล, สากล สถิตวิทยานันท์

E-mail : chutima_pichit@hotmail.com

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ภูมิหลังของอาสาสมัคร การเข้าสู่งานอาสาสมัครและแรงบันดาลใจ บทบาทของอาสาสมัครในงานพัฒนาสังคม ณ สถานสงเคราะห์เด็กอ่อนพิการทางสมองและปัญญา จังหวัดนนทบุรี และข้อเสนอแนะของอาสาสมัครในเรื่องของคุณสมบัติของอาสาสมัคร

ผู้ให้ข้อมูลหลักในการศึกษาคือ อาสาสมัครที่เข้าร่วมโครงการในสถานสงเคราะห์ฯ 11 คน เป็นการเลือกตัวตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive sample) โดยพิจารณาจากอาสาสมัครที่เต็มใจให้ข้อมูล เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างเป็นคำถามแบบปลายเปิดและปลายปิด การจดบันทึกภาคสนาม การบันทึกเสียงขณะสัมภาษณ์ วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลดำเนินการโดยนัดสัมภาษณ์อาสาสมัครเป็นรายบุคคลหลังจากเสร็จกิจกรรมการดูแลเด็กพิการ ใช้วิธีสัมภาษณ์เชิงลึก (In-dept Interview) ซึ่งตลอดการสัมภาษณ์จะมีการจดบันทึกและบันทึกเสียงแล้วนำมาถอดเทปเพื่อตรวจสอบความครบถ้วนของข้อมูล และการสังเกตอย่างมีส่วนร่วม (Participatory Observation) การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) โดยนำมาอภิปรายผลร่วมกับแนวคิด ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องรวมถึงการตรวจสอบสามเส้าด้านวิธีรวบรวมข้อมูล (Methodological Triangulation) โดยผู้วิจัยใช้การสังเกตควบคู่กับการซักถาม พร้อมกันนั้นก็ศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากแหล่งเอกสาร

ผลการวิจัยพบว่า อาสาสมัครทั้ง 11 คนเป็นเพศหญิง 9 คน เพศชาย 2 คน อายุระหว่าง 22-56 ปี ทั้งหมดมีสถานะโสดและนับถือศาสนาพุทธ สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี 10 คน และปริญญาโท 1 คน ในสายวิทยาศาสตร์สังคม 8 คน และสายวิทยาศาสตร์ 3 คน ประกอบอาชีพในองค์กร 9 คน ประกอบอาชีพอิสระ1 คน และไม่ได้ประกอบอาชีพ1คน โดยอาสาสมัครทั้งหมดใช้เวลาในช่วงวันเสาร์และวันอาทิตย์ในการเป็นอาสาสมัครดูแลเด็กพิการ การเข้าสู่งานอาสาสมัครครั้งแรกส่วนใหญ่เกิดขึ้นในช่วงวัยเรียน รองลงมาคือช่วงทำงาน เริ่มกิจกรรมอาสาสมัครครั้งแรกในรูปแบบของการสละแรงงาน โดยมีแรงบันดาลใจในการเป็นอาสาสมัคร ดังนี้ 1)จากบุคคลที่ตนเองยึดเป็นต้นแบบ ได้แก่ ต้องการทำความดีเพื่อถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และการมีบุคคลในครอบครัวที่บำเพ็ญประโยชน์มาก่อน 2)จากความคิดที่จะช่วยเหลือผู้อื่น 3)ต้องการเปิดโลกทัศน์ หาประสบการณ์ใหม่ให้กับชีวิต บทบาทของอาสาสมัครมี 2 ด้าน คือ ด้านการกระตุ้นพัฒนาการ และด้านการให้ความรักและความอบอุ่นแก่เด็กพิการ ข้อเสนอแนะสำหรับผู้ที่ต้องการทำงานอาสาสมัครด้านเด็กอ่อนพิการทางสมองและปัญญา ควรมีความพร้อม ความตั้งใจ และความอดทน

คำสาคัญ: ภูมิหลัง, การเข้าสู่งานอาสาสมัคร, บทบาท, อาสาสมัคร, เด็กพิการ

วารสารฉบับเต็ม :ดาวน์โหลดเอกสารฉบับเต็ม